Vanuit de behoefte om bredere technieken voor ademhaling te kunnen gebruiken binnen mijn begeleiding ben ik begonnen met de training over de hartcoherente ademhaling. Deze ademhaling is een manier van ademen vanuit je borst die makkelijk aan te leren is. In de periode van de opleiding ben ik zelf ook regelmatig bezig met hartcoherent ademen. Ademen is mijn rustpunt op een dag geworden om mijn lijf en hoofd in balans te brengen en weer terug te komen bij mezelf. In dit blog wil ik je meenemen in de achtergronden van deze ademtechniek en wat hartcoherentie voor je kan doen.
Wat is hartcoherentie?
Hartcoherentie is een evenwicht in je lichaam waarbij je hartslag en ademhaling samenwerken. Bij inademen gaat het hart iets sneller kloppen, bij uitademen wat langzamer. Deze afstemming is een natuurlijk patroon, de variatie van het hartritme. Het is bedoeld om je inwendige mens op een fijne manier te laten werken zonder dat je er iets aan hoeft te doen.
Een rustige ademhaling geeft rust aan de hartritmevariatie en op deze manier ook rust in je lichaam. Dit ritme vormt een gelijkmatige golfbeweging en wordt daarom coherent genoemd. Deze hartcoherentie vormt de basis van hoe je je voelt. Stress, spanning, een snelle ademhaling of piekeren geven een ander patroon in hartritmevariatie en gevoel.
Wat wordt bedoeld met hartcoherent ademen?
Van je natuurlijke adembeweging ben je je waarschijnlijk niet bewust. Maar als je eens zou voelen waar de adembeweging plaatsvindt kan dit in je borstgebied zijn of iets meer naar je buik. Dat je merkt met in- en uitademen dat je zowel je borst als je buik wat uitzetten met inademen en weer in ruimte afnemen als deze ingeademde lucht je longen met uitademen verlaat. Over het algemeen zul je bij weinig adembewustzijn niet een diepe rustige ademhaling hebben maar eerder een oppervlakkige wat snellere hoge ademhaling.
Bij hartfocus ademen richt je je met ademhalen op je hartgebied. Bij elke keer dat je inademt geef je je hart meer ruimte. Je gaat gebruik maken van de ruimte in je borstkas zo voelt het, om deze mee te laten bewegen met je ademhaling. Als je wat dieper hebt ingeademd mag je de ingeademde lucht ook helemaal uitademen. Daarmee maak je je ademhaling dieper dan je gewend bent. Door tijdens het ademen aan een fijne situatie te denken maak je de oefening nog krachtiger.
Tijdens de ademoefening van hartcoherentie kan je hartslag gemeten worden met een oor sensor. Daarmee kun je tijdens maar ook na de oefening zien hoe coherent je hartritme is geweest en of je door meer naar je hartgebied te ademen nog meer coherentie kunt krijgen.
Waarom ademen naar je hartgebied?
In je hersenen zijn sensoren of anders gezegd meetstations aanwezig voor de afstemming van interne processen in je lichaam. Deze zijn gelegen in de hersenstam. Denk daarbij aan het regelen van de bloeddruk, hartritme en ademhaling. Rondom je hart is er ook een netwerk aan sensoren aanwezig die je hartslag regelen zowel de kracht als het ritme van de hartslag zodat het hart kan reageren als er actie moet komen of als er rust mag zijn. Met deze “meetstations” rondom je hart kan je lichaam reageren op situaties die veel van je vragen, als je in actie moet komen.
Op het moment dat je schrikt kun je de toename van je hartritme ervaren, je hartslag reageert daar direct op en het brengt je lijf in opperste staat van paraatheid. Door met hartcoherentie te ademen en je hartgebied de ruimte te geven doe je het tegenovergestelde. Je adem en hartfocus vertellen je lijf dat alles oké is en er rust mag zijn, je lichaam gaat uit de actie stand.
Er zijn veel manieren van ademen. Het ademen naar je hartgebied geeft je hart de ruimte om te werken zoals het bedoeld is. Doordat daar een input van rust komt werkt dit door naar de rest van het zenuwstelsel en biedt het je lichaam de mogelijkheid om minder stress te hebben en te ontspannen.
Wat doet deze ademhaling voor je lijf?
Door ruimte te geven aan je borstgebied worden er signalen naar de hersenen afgegeven dat alles oké is. Dat er geen extra activatie nodig is van bijvoorbeeld je stress hormonen. Op deze manier ademen kan daarmee zorgen dat je lichaam minder in staat van paraatheid komt en ook minder chronische stress ervaart. Als je lichaam onder invloed van een grote hoeveelheid stresshormonen komt te staan is het gericht op actie en doorgaan en leef je je leven op de automatische piloot. Hierdoor ben je minder bezig met voelen wat je lijf nodig heeft.
Door met hartcoherentie te ademen en naar die ontspanning te gaan komt er ruimte voor rust, helder denken en herstelprocessen. Je geeft je lichaam de prikkel voor verbondenheid met je lijf en het gevoel van rust mag overheersen gedurende je dag. De stresshormonen zijn er op momenten dat het nodig is maar hebben niet de overhand.
Hoe zou het voelen voor je als je met minder stress hormonen je dag leeft en in de avond ook echt terug kunt terugschakelen naar rust.
Wanneer kun je hartcoherentie gebruiken?
- Bij klachten van (chronische) stress
- Bij stemmingsklachten zoals angst, paniek of depressie
- Burn-out klachten
- Verhogen van veerkracht
- Vergroten van concentratie
Referentie
De HeartMath methode.